Qazaxıstan prezidenti Kazım Jomart Tokayev Amal bayramı münasibətilə qazax xalqını təbrik edib.
Hafta.az-ın yazdığına görə, prezidentin təbrikində deyilir: “Uzun qışdan sonra bir-birimizin halını soruşmaq əsrlər boyu davam edən xüsusi ənənəmizdir. Bu gün insanlar ailəsi, dostları ilə görüşür, gənclər böyüklərdən xeyir-dua alırlar. Belə adətlər vasitəsilə xalqımız qədim zamanlardan gənc nəslə mehribanlıq və məsuliyyətlilik, mərhəmət kimi keyfiyyətləri aşılayıb. Müasir Qazaxıstanda bütün bunlar Adal Azamat konsepsiyasında tam əks olunub.
Bu gün Novruz bayramı ərəfəsində yaranan nadir köpisu ənənəsi yenidən dirçəlir, milli xarakter alır. Əminəm ki, bu, xalqımızın birliyinin və həmrəyliyinin möhkəmlənməsinə kömək edəcək”.
Türk dünyasının bir parçası olan qazaxların martın 14-də qeyd etdiyi Amal bayramı haqda Azərbaycanda nə bilirlər? Qısaca məlumat verməyə çalışacağıq:
Bu adət-ənənənin tarixinə nəzər salsaq, qazaxların köçəri həyat sürən əcdadları qış aylarında bir-birini görə bilməyib. Ona görə də, bahar gəlib, günəş isinməyə başlayanda aylardır görüşməyən insanlar bir-birinə sağlıq, salamatlıq diləyiblər. Bu günün “Amal bayramı” adlanmasının tarixçəsinə gəldikdə, Şərq təqviminə görə belə bir anlayış var ki, martın əvvəli gecə ilə gündüzün bərabərləşdiyi, Qoç bürcünün doğulduğu vaxtdır. Burada aməl sözü qədim farsca hamal sözündən götürülüb. Novruz ayı farsca “Həmal” ayı adlanır, ona görə də qazaxca “Amal bayramı” deyilir. Yəni “Amal bayramı” ilə “Novruz bayramı” arasında heç bir fərq yoxdur.
14 mart qazax dilində görüş günü, hərəkət bayramıdır. Bu gündə qazax xalqı bir-birinin evinə gedir, giley-güzarlarını unudur, bir-birinə xeyir-dua verir. Bu gün kiçiklər ilk növbədə ailənin böyüklərinin yanına gedib salamlaşır, insanlar hədiyyələrlə bir-birini sevindirir, yeni ilə sevinc qatır.
Bu tarixdə "Ad günün mübarək!" arzulamaq əcdadların doğum gününü fərdi qeyd etmədiyinin sübutudur. Yeni ildə ömrə daha bir il əlavə olunacağı aydındır. Ona görə də yalnız bu gündə insanlar bir-birinə “Ad günün mübarək!” deyir, xoş arzular diləyirlər. Bununla belə, etnoloqlar 14 mart tarixini “görüş günü” deyil, “toplantı günü” adlandırmağın daha düzgün olduğunu deyirlər. Məşhur Jusip Kopeyevin yazılarında deyilir ki, keçmişdə 14 mart, köhnə tarixdəki 1 mart yazın ilk günü sayılırdı. Qazaxlar 8-9 gün davam edəcək Novruzdamanı qeyd edərdilər. Başqa tədbirlər keçirilməsə də, ən özəl hadisə xalqın ənənəsinə, böyük bayramına çevrilmiş 14 martda qeyd olunur. Bu tarixdə heç kim köhnə incikliyi, kin-küdurəti qızışdırmaqla bu günün ləzzətini qaçırmır, ötən ilin peşmançılıqlarını və təəssüflərini Yeni ilə daşımır. Bu gün hər kəs "Ad günün mübarək!" deyir və xoş niyyətlə əl sıxır.
