ABŞ-nin Dini Azadlıq Komissiyası dünyada dini azadlıqların vəziyyətinə dair dərc etdiyi növbəti illik hesabatında yenidən Azərbaycana qarşı şər, böhtana əl atıb.
Artıq bir neçə ildir Azərbaycana qarşı qərəzini açıq şəkildə nümayiş etdirən komissiyanın builki hesabatı da Azərbaycana qeyri-obyektiv və əsassız iddialarla doludur:
Ənənəvi olaraq Azərbaycanda tolerantlıq, multikulturalizmə sərsəm, məntiqsiz bəyanatları ilə kölgə salmağa cəhd edib. Bu dəfə də məlum hesabatın ölkəmizlə bağlı hissəsində qərəz və Azərbaycanofobiyaya yer verilib.
ABŞ-nin Dövlət Departamenti səviyyəsində saxta məlumatlar əsasında belə fikrin səsləndirilməsi bir daha Amerikanın ikiüzlü siyasətinin bariz nümunəsidir. Bu, Azərbaycana qarşı böhtandan başqa bir şey deyil.
O da məlumdur ki, əvvəlki illərdə olduğu kimi bu il də hesabatın müəllifləri öz iddialarını “Ümumerməni Xeyriyyə İttifaqı”, “Araqats Fondu” kimi ekstremist təşkilatlar tərəfindən maliyyələşdirilən radikal erməni millətçilərinin (L.Xaçaturyan, H.Qulyan, S.Bokçeriyan) hazırladığı uydurma məruzələrlə və bədnam, anti-Azərbaycan fəaliyyəti ilə seçilən və radikal erməni diasporası üzvlərinin əlində alət olan “Freedom House” təşkilatının sənədləri ilə əsaslandırır.
Qeyd olunub ki, ABŞ Konqresi tərəfindən təsis edilmiş bu komissiyanın qərəzini sübut edən digər mühüm məqam bu qurumun dünyada dini azadlığın əsas qənimi olan Ermənistanı ümumiyyətlə izləməməsidir.
ABŞ-nin məlum komissiyası yaxşı dərk edir ki, yürütdüyü işğalçılıq siyasəti azmış kimi multikulturalizm dəyərlərini tapdalayan Ermənistanın bu vəhşiliyi dünya ictimaiyyəti tərəfindən də qınanılan məqamlardan biridir. Bir vaxtlar işğal ayında saxlanılan Azərbaycan ərazilərində Ermənistanın maddi-mədəni irsimizi məhv etməsi təkcə Azərbaycana qarşı deyil, həm də ümumbəşəri sivilizasiyaya qarşı törədilən vəhşilik və vandalizm aktıdır.
Azərbaycanın adını guya dini etiqad azadlıqlarının pozulduğu ölkə kimi “xüsusu nəzarət siyahısı”na salan ABŞ Dövlət Departamenti və Beynəlxalq Dini Azadlıqlar Komissiyası ölkəmizə qarşı qondarma ittihamlarla çıxış etmək əvəzinə, ermənilərin vaxtilə 30 il işğal altında saxladıqları Azərbaycanın Qarabağ və Şərqi Zəngəzur ərazisindəki yüzlərlə tarixi dini abidələrin dağıtmalarına diqqət yetirməlidir. Bundan başqa separatçılığa və nasizmə açıq çağırışlar edən, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə qarşı çıxış edən erməni din xadimlərinin beynəlxalq hüquqa zidd olan addımlarını görməzdən gəlmək ABŞ-a baş ucalığı gətirmir. Din azadlığının “qoruyucu”su rolunda çıxış edən ABŞ-ın ədalətsiz, ermənipərəst mövqeyi ikrah doğurur.
Heç kimə sirr deyil ki, Ermənistan hər zaman Azərbaycana qarşı hərbi təcavüz və işğal siyasətinin tərkib hissəsi kimi vaxtilə işğal olunan ərazilərimizdə maddi-mədəniyyət və dini abidələrin dağıdılması, talan edilməsi, mənimsənilməsi, mənşəyi və təyinatının dəyişdirilməsi kimi vandalizm siyasəti yürüdüb.
Vaxtilə işğal olunan ərazilərimizdə Ermənistan tərəfindən yüzlərlə tarixi abidə, onlarla muzey, məscid və mədəni irs nümunələri vandalizm obyektinə çevirib.
Rəsmi məlumata görə, Ermənistanın vaxtilə işğal etdiyi Azərbaycan torpaqlarında təsbit olunan tarixi-dini abidələrin sayı 403-dür. Onlardan 67-si məscid, 144-ü məbəd, 192-si ziyarətgahdır. Qarabağ və ətraf rayonların ərazilərində rəsmi fəaliyyət göstərmiş 67 müsəlman məscidinin (Şuşada 13, Ağdamda 5, Füzulidə 16, Zəngilanda 12, Cəbrayılda 5, Qubadlıda 8, Laçında 8) 63-ü tamamilə, 4-ü isə qismən dağıdılaraq yararsız hala salınıb.
Yaxşı olardı ki, mədəni və dini irsin vəziyyəti ilə bağlı Azərbaycana hansısa beynəlxalq müşahidəçilər göndərilməsi tələbini irəli sürən komissiya belə bir missiyanın Azərbaycana deyil, Ermənistana göndərsə daha ədalətli olardı.
Eyni zamanda komissiyanın Ermənistan hökumətinin bu ölkədəki Azərbaycan mədəni və dini irsi ilə bağlı UNESCO missiyasının Ermənistana göndərilməsinə imkan verməməsi məsələsi ilə məşğul olması daha düz olardı.
Azərbaycanın zəngin mədəni-mənəvi irsə və tolerantlıq ənənələrinə malik olması bu gün beynəlxalq aləmdə etiraf edilən həqiqətlərdəndir.
Mövcud milli-mədəni müxtəliflik və etnik-dini dözümlülük mühiti onu çoxmillətli, çoxkonfessiyalı diyar kimi dünya miqyasında mədəniyyətlərarası dialoqun bənzərsiz məkanı edib.
Azərbaycanda bu gün həmin mədəni, linqvistik, etnik rəngarəngliyin qorunmasına yönəldilən və uğurla həyata keçirilən dövlət siyasəti multikulturalizm sahəsində əsrlərdən bəri toplanmış böyük tarixi təcrübənin xüsusi qayğı ilə əhatə olunmasını, zənginləşdirilməsini, cəmiyyətdə bu istiqamətdə qazanılmış unikal nailiyyətlərin beynəlxalq aləmdə təbliğinin gücləndirilməsini zəruri edir.
Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan xalqının multikultural ənənələrinin qorunması sahəsində həyata keçirilən siyasi xətt hazırda Prezident İlham Əliyev tərəfindən inamla davam və inkişaf etdirilir.
Cavid Şahverdiyev
Azərbaycan Demokratik İslahatların İnkişafı Mərkəzi İctimai Birliyinin sədri
