Siyasət

Qərb Tbilisi Rusiyaya görə cəzalandırır

reyting.az

11:55 29.04.2024

Smartbee
Şikayət et

Avropa Parlamenti (AP) postsovet məkanının qərbyönlü ölkəsi və regionda “rəngli inqilab”ın ilk qurbanı olan Gürcüstana qarşı “silaha sarılıb”. Aprelin 25-də 425 lehinə, 25 əleyhinə və 30 bitərəf olmaqla, deputatlar ölkə hakimiyyətini pisləyən qətnamə qəbul ediblər.

Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.

Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

Birincisi, Avropa İttifaqı (Aİ) hakim partiyanın qurucusu və Gürcüstanın faktiki lideri Bidzina İvanişviliyə qarşı “Gürcüstanda siyasi proseslərin pisləşməsində roluna və onun xalqının maraqlarına zidd fəaliyyətinə görə” sanksiyalar tətbiq etmək niyyətindədir. Avropa mediası demək olar ki, açıq şəkildə Bidzinanı “Rusiyayönlü oliqarx” adlandırır.

İkincisi, Gürcüstan ölkənin keçmiş prezidenti Mixail Saakaşvilini azad etməlidir.

Üçüncüsü, Tbilisidən konstitusiyaya “LGBT icmasına qarşı” düzəlişləri geri götürməsi tələb olunur. Söhbət homoseksual cütlüklər tərəfindən uşaqların övladlığa götürülməsinin qadağan edilməsindən, nikah statusunun kişi və qadın birliyi kimi möhkəmləndirilməsindən, həmçinin LGBT təbliğatının və bununla bağlı mitinqlərin qadağan edilməsindən gedir.

Üstəlik, qətnamənin ən qalmaqallı hissəsi xarici agentlər haqqında qanun layihəsinə aiddir. Aprelin 17-də Gürcüstan parlamenti müxalifətin səs-küylü qəzəbinə baxmayaraq, birinci oxunuşda Qərbin maraqlarına xidmət edən QHT və KİV-lər əleyhinə sənədi qəbul edib. Əgər bu strukturlar öz maliyyələrinin 20 faizdən çoxunu xaricdən alırlarsa, onlardan hətta xarici agent kimi yox, “xarici gücün maraqlarını güdən” kimi qeydiyyatdan keçmələri tələb olunur.

Avropa Parlamentinin deputatları Tbilisidən qanunu ləğv etməyi tələb edirlər. Onların fikrincə, “bu qanun Gürcüstanın hüquq sisteminin bir hissəsi olduğu halda Aİ-yə üzvlüklə bağlı danışıqlar başlamamalıdır”. Üstəlik, Avropa İttifaqından tələb edirlər ki, qanun nəhayət qəbul olunarsa, Gürcüstan dövlətinə bütün maliyyə yardımlarını dayandırsın və lehinə səs verən deputatlara qarşı sanksiyalar tətbiq etsin. Bundan əlavə, Avropa Parlamentinin deputatları Gürcüstan və Aİ arasında viza liberallaşdırılmasını dayandırmaqla hədələyirlər.

Qətnamə müəllifləri Avropa Parlamentinin isterikasını onunla izah edirlər ki, xarici agentlər haqqında qanun guya ölkənin qərbyönlü qüvvələrini (onlar, faktiki olaraq Avropa və ya Amerikanın maliyyəsi ilə dəstəklənir) nüfuzdan salır.

İlk baxışdan Aİ-nin reaksiyası qəribə görünür: Gürcüstan hakimiyyəti xarici agentlərə qarşı sanksiyalar tətbiq etmək niyyətində deyil, sadəcə, onlara nəzarət etmək niyyətindədir. Üstəlik, Qərb ölkələrində də oxşar qanunlar artıq mövcuddur.

“Avropa İttifaqı Çin və bir sıra digər dövlətlər tərəfindən ideoloji işin qarşısını almaqdan ötrü bütün üzv dövlətlər üçün xarici agentlər haqqında qanunların qəbul edilməsinə dair tövsiyə xarakterli protokol hazırlayıb.

Artıq Fransada o, inkişaf mərhələsindədir. ABŞ və Böyük Britaniyada xarici agentlər haqqında qanunlar artıq qüvvədədir və onlar üzrə kifayət qədər çoxlu cinayət mühakimələri var”, - Avrasiya Analitik Klubunun rəhbəri Nikita Mendkoviç “Regnum”-a bildirib.

Eyni zamanda, Qərb üçün Gürcüstan qanunu həqiqətən də ciddi təhlükə yaradır - həm regional, həm də qlobal.

Mendkoviçin fikrincə, ABŞ və Aİ üçün MDB-də əlverişli rejimə malik ölkələrin maksimum sayını saxlamaq - siyasi fəaliyyətin qeyri-şəffaf maliyyələşdirilməsi üçün son dərəcə vacibdir. Bu yolla siz, məsələn, Qazaxıstan, Qırğızıstan və ya Gürcüstan ərazisində Rusiyaya qarşı təxribat fəaliyyəti həyata keçirə bilərsiniz. Amma orada siyasi qüvvələrin əcnəbilər tərəfindən maliyyələşdirilməsinə daha sərt nəzarət tətbiq olunarsa, problemlər yaranır. Onlar artıq Qırğızıstanda və (başqa adla da olsa) Qazaxıstanda oxşar qanun qəbul ediləndə yaranıb.

“Oxşar təcrübənin Cənubi Qafqaz ölkələrində təkrarlanması amerikalı sponsorların narahatlığına səbəb olur. Onlar pulları maliyyələşdirmək və oğurlamaq üçün yeni yeraltı sxemlər tapmalıdırlar ki, Amerika QHT-ləri bunu sevirlər. Buna görə də amerikalıların xarici agentlər haqqında yeni qanunların qəbuluna qarşı sözün əsl mənasında küçələrdə sona qədər mübarizə aparmağa hazır olması təbiidir”, - Nikita Mendkoviç “Regnum”-a şərhində deyib.

Bundan əlavə, oxşar vəziyyət postsovet məkanından kənarda da təkrarlana bilər. Dünyanın digər regionlarına yayılarsa, ABŞ öz siyasətinə tamamilə yenidən baxmalı və sözdə yumşaq gücdən imtina etməli olacaq. “Ancaq qərblilər fərqli işləməyi sevmirlər və necə olacağını bilmirlər. Onlar üçün demokratik qüvvələrin hərəkatı kimi fəaliyyətlərini ötürmələri vacibdir və şəffaf maliyyələşmə ilə bu, mümkün olmayacaq”, - deyə Mendkoviç yekunlaşdırıb.

Gürcüstanın özündə də Qərbin qlobal ambisiyaları dəyərləndirilməyib. Ölkə hakimiyyəti avropalı deputatların təşəbbüsünə çox kəskin reaksiya verib. Gürcüstanın mədəniyyət naziri Tea Tsulukiani birbaşa olaraq Avropa Parlamentini “pul üçün qanunlar qəbul etməkdə” ittiham edib. Onun həmkarları əlavə ediblər ki, avropalı deputatlar açıq şəkildə şər yaymağa çalışırlar.

“Bunun Avropaya və ya avropalılığa heç bir aidiyyatı yoxdur, bu, tamamilə əxlaqsızlıqdır və gürcü cəmiyyəti üçün qətiyyən qəbuledilməzdir”, - parlamentin “Arzu” fraksiyasının lideri Mamuka Mdinaradze deyib.

Gürcü deputatlar xatırladıblar ki, Qərbin əvvəlki hərəkətləri ilə ümumiləşən bu cür qətnamələr (məsələn, Gürcüstana Aİ-yə namizəd statusu verilməsindən imtina və onunla müqayisədə Aİ üzvü olmağa daha az hazır olan Moldova və Ukraynaya status verilməsi) Gürcüstanın Avro-Atlantik məkandan məyus olmasına gətirib çıxarır.

Eyni zamanda, Gürcüstan parlamentinin spikeri Şalva Papuaşvilinin sözlərinə görə, Avropa Parlamentinin qəbul etdiyi qərar ilk növbədə Gürcüstana deyil, Avropa İttifaqına aiddir.

Papuaşvili bildirib: “Təəssüflə qeyd etmək lazımdır ki, Gürcüstanın Avropa İttifaqına inteqrasiyası prosesindən Avropa Parlamentinin bəzi üzvləri öz siyasi gündəmlərini təşviq etmək üçün alət kimi istifadə edirlər. Bu isə, ilk növbədə, gürcü xalqının gözündə Avropa İttifaqının nüfuzuna xələl gətirir”.

Əsas məsələ odur ki, Gürcüstan hakimiyyəti əmindir ki, pislənən qətnamənin ortaya çıxmasının əsl səbəbi xarici agentlər və LGBT-lərlə bağlı qanunlar deyil. “Bu, etmədiklərimizin cəzasıdır. İkinci cəbhəni açmadığına görə”, - deyə mədəniyyət naziri Tea Tsulukiani bildirib.

Əslində, Gürcüstan Rusiya ilə münaqişədən imtina etdiyi üçün cəzalandırılır. Bu fikir nə qədər geniş yayılsa (o cümlədən Avropa Parlamentinin qətnamələri ilə bağlı), Moskva üçün bir o qədər yaxşıdır. Uzun müddət gürcülərə 2000-ci illərin əvvəllərində seçdikləri Avro-Atlantik inkişaf yolunun parlaq gələcəyə aparacağı bildirilirdi. İndi belə çıxır ki, bu gələcəyin qiyməti nüvə dövləti ilə dağıdıcı münaqişədir.

Brüssel özü Gürcüstanı seçim qarşısında qoydu: Kiyev rejiminin sağ qalması naminə öz dövlətini qurban vermək və ya imtina edildiyi təqdirdə Avropa İttifaqından cəza almaq. Bunu dərk edən Gürcüstan cəmiyyəti Aİ-yə münasibətini dəyişəcək. Proses artıq başlayıb.

Y. QACAR

Seçilən