Praqadakı Üzvi Kimya vÉ™ Biokimya Ä°nstitutundan Dr. Pavel Mayerin rÉ™hbÉ™rlik etdiyi tÉ™dqiqat qrupu,  saç tökülmÉ™sinÉ™ vÉ™ keçəl lÉ™kÉ™lÉ™rinÉ™ sÉ™bÉ™b olan otoimmün xÉ™stÉ™lik olan alopesiya isatanı müalicÉ™ edÉ™ bilÉ™n birləşmÉ™ hazırlayıb.Â
Redaktor.az xÉ™bÉ™r verir ki, tÉ™dqiqat "Journal of Medicinal Chemistry" (JMC) jurnalında dÉ™rc olunub.Â
Alopesiya areata immun sisteminin saç follikullarına hücum etdiyi, onların iltihablanmasına və saç tökülməsinə və böyümənin pozulmasına səbəb olan otoimmün xəstəlikdir. Bu vəziyyət əhalinin təxminən 2% -ni, əsasən də qadınlara təsir edir və androgenetik alopesiyadan (kişi tipi keçəllik) sonra saç tökülməsinin ikinci ən çox yayılmış səbəbidir.
Bu günə qədər alopesiyanın müalicəsi əsasən tez-tez ciddi yan təsirlərə səbəb olan kortikosteroidlərin istifadəsinə əsaslanır.
Ä°takonik turÅŸu, immunitet sistemi ilÉ™ qarşılıqlı É™laqÉ™dÉ™ özünü göstÉ™rÉ™n açıq ÅŸÉ™kildÉ™ iltihab É™leyhinÉ™ xüsusiyyÉ™tlÉ™rÉ™ malik tÉ™bii bir maddÉ™dir. Bununla belÉ™, müntÉ™zÉ™m itaconate zÉ™if hüceyrÉ™ nüfuzuna malikdir, bu da onun effektivliyini mÉ™hdudlaÅŸdırır. Bir neçə il alopesiyaya qarşı dÉ™rman hazırlayan Pavel Mayerin komandası bu problemi ilkin dÉ™rmanlar - yalnız orqanizm daxilindÉ™ aktiv maddÉ™yÉ™ çevrilÉ™n birləşmÉ™lÉ™r yaratmaqla hÉ™ll edib.Â
“Biz bir sıra qabaqlayıcı dÉ™rmanlar hazırlamışıq, É™n azı ikisi yüksÉ™k effektivlik nümayiÅŸ etdirib. Siçanlar üzÉ™rindÉ™ aparılan sınaqlar tÉ™sdiq edib ki, birləşmÉ™lÉ™r yaxşı sorulur vÉ™ aktiv maddÉ™nin dÉ™riyÉ™ istÉ™nilÉ™n konsentrasiyada buraxılmasını tÉ™min edir. Bizim itakonat törÉ™mÉ™lÉ™rimiz alopesiyanı müalicÉ™ etmÉ™k üçün tamamilÉ™ yeni bir üsul ola bilÉ™r" - Pavel Mayer bildirib.Â
Xüsusilə vacib olan odur ki, yeni dərman çox güman ki, məlhəm kimi deyil, tablet şəklində şifahi olaraq qəbul ediləcək. Kəşfin potensialı itakonik turşunun ön dərmanlarına əsaslanan patentləşdirilmiş texnologiyaya lisenziya verən SPARC əczaçılıq şirkəti tərəfindən artıq tanınıb.
Hazırlanmış birləşmələrdən biri olan SCD-153 məlhəm kimi tətbiq olunduqda iltihabı azaldır, saç follikullarını qoruyur və siçanlar üzərində əvvəlki sınaqlarda yeni tüklərin çıxmasını sürətləndirir. Follikulların hərəkətsiz vəziyyətdən aktiv vəziyyətə keçməsini təşviq edir. SPARC artıq bu perspektivli dərmanın klinik sınaqlarının birinci mərhələsi üçün xəstələri işə götürməyə başlayıb.
Turan Ä°SMAYIL