Martın 15-də BMT çərçivəsində İslamofobiya ilə Beynəlxalq Mübarizə Günü qeyd olunur. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Yeni Zelandiyanın Kraystçörç şəhərində məscidlərə edilən və 51 nəfərin ölümünə səbəb olan hücumlardan bir gün sonra bununla bağlı müvafiq qətnamə qəbul edib.
AzEdu.az xəbər verir ki, islamofobiya müsəlmanları və qeyri-müsəlmanları həm onlayn, həm də oflayn rejimdə təhdid, təqib, təhqir, təhrik və təhdid yolu ilə təxribata, düşmənçiliyə və dözümsüzlüyə aparan İslam ümmətinə qarşı qorxu, qərəz və nifrətdir. Struktur və mədəni irqçiliyə çevrilən institusional, ideoloji, siyasi və dini düşmənçilikdən qaynaqlanan bu kampaniya müsəlmanlara aid simvol və işarələri hədəf alır.
Bu tərif islamofobiyanın institusional səviyyəsi ilə insanın müsəlman kimliyinin vizual görünməsinin səbəb olduğu bu cür münasibətlərin təzahürləri arasındakı əlaqəni vurğulayır. Bu yanaşma, həmçinin islamofobiyanı İslam dininin, adət-ənənələrinin və mədəniyyətinin Qərb dəyərlərinə təhlükə kimi göründüyü irqçilik forması kimi şərh edir.
Bəzi ekspertlər “islamofobiya” ifadəsinin İslama qarşı hər hansı tənqidi qınamaq riski daşıyacağından və bu səbəbdən də söz azadlığını boğa biləcəyindən qorxaraq “müsəlmanlara nifrət” ifadəsini işlətməyə üstünlük verirlər. Amma beynəlxalq hüquq dinləri deyil, fərdləri qoruyur. İslamofobiya etnik mənsubiyyət anlayışına görə qeyri-müsəlmanlara da təsir edə bilər.
“Dövlətlər dini zəmində nifrətin bütün təzahürləri ilə mübarizə aparmağa borcludur”, -deyə BMT-nin din və ya inanc azadlığı üzrə xüsusi məruzəçisi Nazilə Qane “Din və ya inanca əsaslanan nifrət” adlı son hesabatında xatırladır.
Ekspert vurğulayır ki, ayrı-seçkiliyə, düşmənçiliyə və ya zorakılığa səbəb olan dini nifrətin təbliği qanunla qadağan edilməlidir. Beynəlxalq normalar və standartlar ayrı-seçkiliyə və zorakılığa təhrik ilə mübarizə üçün çərçivə təmin etsə də, təkcə qanunlar kifayət deyil və dövlətlər, xüsusən də multikultural və bir-biri ilə əlaqəli cəmiyyətlərdə müxtəlifliyi və ifadə azadlığını təşviq edən siyasət və proqramlar qəbul edilməlidir.
Xüsusi məruzəçi dövlətlərə verdiyi tövsiyələr arasında ölkələrə nifrət nitqi ilə bağlı məlumat toplamağı, ayrı-seçkilik xarakterli çıxışlara qarşı qətiyyətli tədbirlər görməyi, etimadın yaradılmasına sərmayə qoymağı, müvafiq qanunvericilik və siyasətləri nəzərdən keçirməyi təklif edir.
Din və ya etiqad azadlığı üzrə əvvəlki xüsusi məruzəçinin digər hesabatında müsəlmanlara qarşı şübhə, ayrı-seçkilik və açıq nifrətin “epidemiya miqyasına çatdığı” göstərilib.
Bir çox hökumətlər nifrət cinayətlərinə dair qanunvericilik və nifrət cinayətlərinin qarşısının alınması və təqsirkarların mühakimə olunması üçün tədbirlər tətbiq etməklə, eləcə də mənfi təsəvvürləri dağıtmaq üçün müsəlmanlar və İslam haqqında ictimai məlumatlandırma kampaniyaları həyata keçirməklə islamofobiya ilə mübarizə istiqamətində addımlar atıb.
İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının (İƏT) 60 üzvü 15 martın İslamofobiya ilə Beynəlxalq Mübarizə Günü elan edilməsinə dair qətnaməni təsdiqləyib. Sənəddə vurğulanır ki, terrorizm və zorakı ekstremizm heç bir din, millət, sivilizasiya və etnik qrupla əlaqələndirilə bilməz. Qətnamə insan hüquqlarına, dinlərin və inancların müxtəlifliyinə hörmətə əsaslanan tolerantlıq və sülh mədəniyyətini təşviq etmək üçün qlobal dialoqa çağırır.
İslamofobiya ilə mübarizə üzrə son tədbirlər arasında Baş Assambleyanın Baş katibdən BMT-nin islamofobiya ilə mübarizə üzrə xüsusi nümayəndəsinin təyin edilməsini tələb edən qətnamənin qəbul edilməsi də var.
